Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Sapin-(de-Nordmann)
Abies nordmanniana
Pinaceae
Àutri noum : Sapin-(dóu-Caucase), Sap, Sapino, Abet, Sapi.
Noms en français : Sapin de Nordmann, Sapin du Caucase.
Descripcioun :Lou sapin-de-Nordmann trachis naturalamen dins lou Caucase. Au nostre es esta planta pèr lou rebouscage. Sèmblo proun à nosto sapino, Abies alba, pamens li fueio soun un pau mai longo (+ 1/4) e pas touto dins lou meme plan, que n'i'a que vènon sus lou dessubre. Tambèn lou bout de la fueio a uno marco que la fai un pau bifido (fotò). Li bourroun soun pas resinous au contro d'Abies bornmuelleriana. Coumpara emé lou sapin dóu nostre que ié sèmblo proun .
Usanço :Dèu agué li mémis usanço que la sapino. Es aquéu sapin qu'èi vendu majamen pèr Nouvè.
Port : Aubre
Taio : 10 à 50 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Abies
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 15 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 1900 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Sapiniero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Abies nordmanniana (Steven) Spach, 1841